#3. Pineapple

Dứa là một loại cây và trái cây nhiệt đới, có nguồn gốc từ Uruguay, Brazil, Puerto Rico hoặc Paraguay.

Tên khoa học cây dứa

Trái dứa có tên khoa học là Ananas comosus (L.) Merr,  thuộc họ Bromeliaceae : dứa.

Từ Comosus có nguồn gốc từ coma ("tóc") + -osus, nghĩa là nhiều tóc hoặc nhiều lá.

Ananas có nguồn gốc trực tiếp từ Tupi cổ nanas (trái cây tuyệt vời). 

Ananas trong ngôn ngữ Arawak có nghĩa là "hoa trong hoa" ana = hoa. 

Tên này xuất phát từ những cuộc gặp gỡ đầu tiên với người Taino, ở các hòn đảo Caribe, vốn thường ăn loại trái cây này.

Ananas cũng là từ chỉ trái dứa và được phát âm hơi khác nhau ở một số nước như:  Czech, Danish, Dutch, Faroese, Finnish, French, Icelandic, Italian, Norwegian Bokmål, Norwegian Nynorsk, Polish, Romanian, Serbo-Croatian, Slovene, Swedish, Tok Pisin, Turkish.

Ngoài ra, trái dứa còn được biết đến với các tên gọi khác như Ananas ananas, Bromelia ananas, Bromelia comosa.

Nguồn gốc từ Pineapple

Pineapple ban đầu với nghĩa hình nón thông ‘pine cone’ và được gọi cho tên trái dứa vào TK XVII, vì hình thù trái này được cho là giống với một hình nón thông.

Dứa là loài cây dại có nguồn gốc từ sông Parana - Paraguay chảy giữa miền nam Brazil và Paraguay. Dứa là loại quả chính của thổ dân châu Mỹ trước khi Columbus đến. Dứa được người da đỏ Tupi - Guarani thuần hóa từ giống A. comosus var. ananasoides. Họ đã mang chúng theo trong quá trình di cư về phía Bắc Andes và Trung Mỹ.  Dứa ngày nay có nguồn gốc từ thời Colombia ở Nam Mỹ. Đây là giống dứa đột biến không hạt, quả to, có độ ngọt và độ mọng nước (Purseglove,1972)

Sau khi dứa được phát hiện ở Nam Mỹ, nó được phân tán trên toàn thế giới bởi người di du lịch và người đi biển. Dứa được người Tây Ban Nha đưa vào Philippines, Hawaii và Guam vào đầu thế kỷ 16. Người Bồ Đào Nha lấy quả từ Brazil và du nhập vào Ấn Độ vào năm 1550 và các bờ biển phía Đông, Tây Châu Phi vào năm 1548. Chúng đến Trung quốc năm 1594. Columbus đã mang loại cây này trở lại Tây Ban Nha và gọi nó là piña de Indes, có nghĩa là "cây thông của người da đỏ" vào năm 1650. 

Dứa không được trồng thành công ở châu Âu cho đến khi Pieter de la Court phát triển nghề làm vườn trong nhà kính gần Leiden từ khoảng năm 1658. Ở Pháp, Vua Louis XV đã được chiêm ngưỡng một quả dứa được trồng tại Versailles vào năm 1733. Ở Nga, Catherine Đại đế đã ăn những quả dứa được trồng trong khu đất của mình, trước năm 1796. Do chi phí nhập khẩu trực tiếp và chi phí lớn về thiết bị và lao động cần thiết để trồng chúng ở khí hậu ôn hòa, trong các nhà kính được gọi là "cây thông", dứa đã trở thành biểu tượng của sự giàu có. Ban đầu chúng được sử dụng chủ yếu để trưng bày trong các bữa tiệc tối chứ không phải để ăn, và được sử dụng nhiều lần cho đến khi chúng bắt đầu thối rữa.

Trong nửa sau của thế kỷ 18, việc sản xuất trái cây trên các điền trang của Anh là sự cạnh tranh lớn giữa các quý tộc giàu có. John Murray (Bá tước thứ 4 của Dunmore) đã xây dựng một ngôi nhà riêng trên khu đất của mình, được bao bọc bởi một vòm đá khổng lồ cao 14 mét theo hình dạng trái dứa. Nó được gọi là Dứa Dunmore .

Hình: Tòa nhà Dunmore Pineapple (Airth, Scotland) được xếp hạng là "tòa nhà kỳ lạ nhất ở Scotland". Các kiến trúc sư, nghệ nhân và thợ thủ công đã sử dụng hình ảnh quả dứa làm họa tiết, điêu khắc nó thành các cột cổng, lan can, cánh cửa... (Nguồn: tin247)

Trong kiến ​​trúc, hình quả dứa trở thành yếu tố trang trí tượng trưng cho lòng hiếu khách.

Đặc điểm cây dứa

Dứa là một loại cây và trái cây nhiệt đới, có nguồn gốc từ Uruguay, Brazil, Puerto Rico hoặc Paraguay. 

Dứa là một ví dụ điển hình cho cây đa hoa: nhiều bông hoa được sắp xếp theo hình xoắn ốc dọc theo trục, mỗi bông tạo ra một quả có thịt, ép vào quả của những bông hoa liền kề, tạo thành một quả có thịt duy nhất.

Pineapple Quotes

• "Only the knife knows the heart of a pineapple."- Simone Schwarz-Bart.

• "A pineapple is a compilation of berries that grow and fuse together. When joined, they create a single fruit." – Suzy Kassem, 'Rise Up And Salute the Sun'.

• "Love is like a pineapple, sweet and undefinable."- Piet Hein.

• "You are the pineapple of my eye."- Sand Issariya.

• "When life gives you lemons, sell them and buy a pineapple."- Davin Turney.

• "Be a pineapple: Stand tall, wear a crown, and be sweet on the inside."- Katherine Gaskin.

  

• “Pineapples are one of nature’s medicines.”- Steven Magee, Hypoxia, Mental Illness & Chronic Fatigue

  Sự tích trái thơm

Huyền Nương là tên một cô gái 15 tuổi, không thích làm những việc bếp núc, thêu thùa may vá, tối ngày chỉ lo ca hát không để ý vào việc gì. Mẹ nàng là một góa phụ không mấy giàu sang, lại có tính chanh chua soi mói thiên hạ nên người trong làng ít ai có thiện cảm với mẹ con Huyền Nương.

Thình lình, mẹ Huyền Nương lâm bệnh nặng nằm một chỗ, Huyền Nương phải thay mẹ vào trong bếp nấu cháo, nấu nước cho mẹ. Khổ nỗi, ngày thường không để ý chi đến mọi việc trong nhà, nên lúc vào bếp, Huyền Nương lúng túng không biết vật nào để ở đâu, và phải làm thế nào. Vì vậy, chốc chốc Huyền Nương lên tiếng hỏi:

– Mẹ ơi, gạo để đâu? Mẹ ơi, cục đá để đánh lửa mẹ để đâu?

– Mẹ ơi, nước đổ vào nồi như vậy vừa chưa. Mẹ ơi, cái gàu múc nước mất rồi …

Đang ốm, lại bị kêu gọi từng chập, người mẹ Huyền Nương lấy làm bực mình lắm, nên nói lẫy:

“Mẹ ước gì con có thật nhiều mắt để con kiếm những đồ dùng đặng khỏi kêu nheo nhéo suốt ngày làm chói cả tai”.

Huyền Nương cắc cớ hỏi:

– Bộ mẹ không thương con hay sao?

Người mẹ chanh chua càu nhàu:

– Thương cái nỗi gì, nếu không có con cũng không sao.

Tức thì giữa thinh không có tiếng nói khàn khàn:

– Lời ước của người mẹ không biết thương con sẽ thành sự thật.

Người mẹ kinh sợ, nhìn sau trước không thấy ai thì sinh nghi, bà liền gượng đứng dậy đi xuống bếp tìm Huyền Nương, nhưng không thấy nàng đâu nữa. Bà sợ sệt đi thẳng ra vườn cất tiếng gọi: “Huyền Nương! Huyền Nương!” Không một tiếng trả lời. Bà rên rỉ: “Trời ơi! Huyền Nương đâu mất rồi”.

Bà đi đến cuối vườn, bỗng bà nhận ra đôi hài cỏ của Huyền Nương nằm cạnh một bụi cây vừa trổ sinh một trái rất kỳ lạ, mình dài mà tròn có nhiều mắt bao bọc xung quanh, tỏa mùi thơm thoang thoảng.

Đôi mắt bà sáng lên, tay nắm lấy đôi hài, tay sờ vào trái lạ, tự nhiên nước mắt ứa trào ra, bà than thở:

– Huyền Nương! Mẹ đã hiểu vì sao rồi.

Sau tiếng than của bà, nhiều tiếng khóc nỉ non từ trong lòng trái lạ vẳng lên. Da trái đang xanh, hứng phải nước mắt và tiếng khóc than của người mẹ dần dần ngả vàng.

Ngày xưa, người ta gọi thứ trái lạ này là trái Huyền Nương, nhưng dần dần đổi lại là trái thơm.

Tài liệu tham khảo

1. Best Pineapple Quotes - Kidadl Team

2. Toxicological Survey of African Medicinal Plants- 2014

3. WordSense Online Dictionary

4. flowersofindia.net

5. truyencotich.vn

6. https://en.wikipedia.org/wiki/Pineapple